ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಅಥವಾ ಗಣೇಶ್ ವಿಸರ್ಜನ್ ಕಥೆ ಮತ್ತು ಪೂಜಾ ವಿಧಾನ
ಪರಿವಿಡಿ
ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ದಿನದಂದು ಅನಂತ ದೇವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪರಿಹಾರ ಮಾಡಿಸುವ ಉಪವಾಸ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಭಗವಂತ ಅನಂತ ದೇವರಿಗೆ ಅರಿಶಿಣ ದಾರ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆ ಅರಿಶಿಣ ದಾರ ಸೂತ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಸೂತ್ರ ಅಥವಾ ಅನಂತ ದೇವರಿಗೆ ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅರಿಶಿಣ ದಾರ ಸೂತ್ರವು ನಮ್ಮ ಸಕಲ ಕಷ್ಟ ನೋವುಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆ / ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ಯಾವಾಗ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ? (Anant Chaturdashi/ Ganesh Visarjan muhurt)
ಈ ಭಾದೋ ಮಾಸವನ್ನು ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ದಿನ ಅನಂತ ದೇವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನಂತ ದೇವನನ್ನು ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ರೂಪವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ, ಅನಂತ ದಾರದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದೆ, ಇದನ್ನು ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷನು ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸೂತ್ರವು ಎಲ್ಲಾ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ.
ಈ ದಿನದಂದು ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆ ಕೂಡ ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಈ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮವು ಈ ದಿನವನ್ನು ಪರ್ಯಾಯ ಉತ್ಸವದ ಕೊನೆಯ ದಿನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ದಿನವನ್ನು ಸಂವತ್ಸರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕ್ಷಮೆ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಉಪವಾಸದ ಕಥೆ (Anant Chaturdashi Vrat Story)
ಪುರಾಣ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಂತ್ ಎಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿದ್ದನು, ಅವನು ತುಂಬಾ ವಿದ್ವಾಂಸನಾಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಪತ್ನಿ ಕೂಡ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹಿಳೆ, ಅವಳ ಹೆಸರು ದೀಕ್ಷಾ. ಸುಮಂತ್ ಮತ್ತು ದೀಕ್ಷಾ ಸುಸಂಸ್ಕೃತ ಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅವಳ ಹೆಸರು ಸುಶೀಲಾ. ಸುಶೀಲಾ ಬೆಳೆದಂತೆ, ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ದೀಕ್ಷಾ ನಿಧನರಾದರು.
ಸುಶೀಲಾ ಚಿಕ್ಕವಳಾಗಿದ್ದಳು, ಆಕೆಯ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಸುಮಂತ್, ಕಾರ್ಕಷಾ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ಕಾರ್ಕಷಾಳ ನಡವಳಿಕೆ ಸುಶೀಲಾಳೊಂದಿಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸುಶೀಲಾ ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ದೀಕ್ಷೆಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು, ಅವಳು ತನ್ನ ಹೆಸರಿನಂತೆ ಸೌಮ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕಳಾಗಿದ್ದಳು.
ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಸುಶೀಲಾ ಮದುವೆಗೆ ಅರ್ಹಳಾದಾಗ, ಅವಳು ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಳು. ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿ ಮತ್ತು ಸುಶೀಲಾ ತಮ್ಮ ಪೋಷಕರೊಂದಿಗೆ ಒಂದೇ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಸುಶೀಲಾ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಅವರು ತಾಯಿ ಕಾರ್ಕಷಾಳ ಕಳಪೆ ಸ್ವಭಾವದಿಂದಾಗಿ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ತೊರೆಯಬೇಕಾಯಿತು.
ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರವನ್ನು ಅನಂತ ಸೂತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು
ಜೀವನವು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಯಿತು. ವಾಸಿಸಲು ಒಂದು ಸ್ಥಳವೂ ಇಲ್ಲ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಜೀವನೋಪಾಯವೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇಬ್ಬರೂ ಕೆಲಸ ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ನಂತರ ಇಬ್ಬರೂ ನದಿ ತೀರವನ್ನು ತಲುಪಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾತ್ರಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸುಶೀಲಾ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಸುಂದರವಾಗಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರರ ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರವನ್ನು ಕಟ್ಟಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದಳು. ಆ ಉಪವಾಸದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸುಶೀಲ ಕೇಳಿದಳು. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಅನಂತ ದೇವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರವನ್ನು ಅನಂತ ಸೂತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪರಸ್ಪರ ತೊಂದರೆಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಬಯಕೆ ಈಡೇರುತ್ತದೆ. ಸುಶೀಲಾ, ಉಪವಾಸದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಧಿ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಮತ್ತು ವಿಧಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪೂಜಿಸಿ, ಕೈಯಲ್ಲಿ ಅನಂತ ದಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಎಲ್ಲಾ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಂತೆ ಅನಂತ ದೇವರಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದಳು.
ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ, ಋಷಿ ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಸುಶೀಲಾ ಅವರ ಜೀವನ ಸುಧಾರಿಸತೊಡಗಿತು. ಅನಂತ ದೇವನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳಿಗೆ ಕೊರತೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಮತ್ತೆ ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ದಿನ ಬಂದಿತು. ಭಗವಂತನಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಹೇಳಲು ಸುಶೀಲಾ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಳು. ನದಿ ತೀರದಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಬಂದಳು. ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರ ಬಗ್ಗೆ ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯು ಕೇಳಿದನು, ನಂತರ ಸುಶೀಲಾ ಇಡೀ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೇಳಿದಳು ಮತ್ತು ಅನಂತ ಭಗವಂತನಿಂದ, ಈ ನಮ್ಮ ಸಂತೋಷ ಜೀವನ ಕಾರಣ ಎಂದು ಹೇಳಿದಳು. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಋಷಿಯು ಕೋಪಗೊಂಡನು, ಅವನು ತನ್ನ ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟ ಗೆಲುವನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ನೀಡಿದಳೆಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನು ರಕ್ಷಣೆಯ ದಾರ ಮುರಿದನು.
ಇಂತಹ ಅವಮಾನದಿಂದಾಗಿ, ಅನಂತ್ ದೇವ್ ಕೋಪಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕ್ರಮೇಣ ಋಷಿ ಕೌಂಡಿನ್ಯರ ಎಲ್ಲಾ ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ದುಃಖಗಳು, ದುಃಖವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಅವನು ಕಾಡಿನಿಂದ ಕಾಡಿಗೆ ಅಲೆದಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ನಂತರ ಅವರು ಒಬ್ಬ ತೇಜಸ್ವಿ ಋಷಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು, ಇದೆಲ್ಲವೂ ದೇವರಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಅವಮಾನದಿಂದಾಗಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ನಂತರ ಕೌಂಡಿನ್ಯ ಋಷಿಯು ತನ್ನ ಪಾಪವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಅವನು ವಿಧಿ, ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ತನ್ನ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಉಪವಾಸ ಮಾಡಿದನು. ಅವನು ಇದನ್ನು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಉಪವಾಸ ಮಾಡಿದನು, ಅನಂತರ 14 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಅನಂತ ದೇವ್ ಸಂತಸಗೊಂಡನು ಮತ್ತು ಅವನು ಋಷಿ ಕೌಂಡಿನ್ಯನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿ ಅವನಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಋಷಿ ಮತ್ತು ಆತನ ಪತ್ನಿಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಸಂತೋಷವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿ ಉಪವಾಸದ ಕಥೆಯನ್ನು ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಹೇಳಿದನು, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಪಾಂಡವರು ತಮ್ಮ ವನವಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಈ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದರು, ನಂತರ ಅವರು ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದರು.
ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ರಾಜ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ ಕೂಡ ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದನು, ನಂತರ ಆತನಿಗೆ ದೇವರು ಸಂತಸಗೊಂಡ ನಂತರ ರಾಜಮನೆತನದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದನು.
ಅನಂತ ಚತುರ್ದಶಿಯ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಹೇಗೆ ಆಚರಿಸುವುದು?
- ಈ ದಿನ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗನೆ ಎದ್ದು ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು.
- ಕಲಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸ ಬೇಕು , ಇದರಲ್ಲಿ ಕಮಲದ ಹೂವನ್ನು ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗರಿಕೆಹುಲ್ಲು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕುಮ್ ಕುಮಾ, ಅರಿಶಿಣವನ್ನು ಭಗವಂತ ಮತ್ತು ಕಲಶಕ್ಕೆ ಹಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಗರಿಕೆಹುಲ್ಲಿಗೆ ಅರಶಿಣ ಹಚ್ಚಬೇಕು.
- ಅನಂತ ದೇವ್ರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿ, ದೀಪಗಳು ಮತ್ತು ಭೋಗವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
- ಈ ದಿನ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಪೂರಿ ಮತ್ತು ಪಾಯಸವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಪೂಜೆಯ ನಂತರ, ಅನಂತ ದೇವರ ಮಂತ್ರ ಹೇಳಿ ದಾರಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಕಷ್ಟ, ನೋವನ್ನು ದೂರಮಾಡಲು ಈ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದೇ ದಿವಸ ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ದೇಶದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ದಿನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ದಿನ, ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿಗೆ, 10 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ವಿದಾಯ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ದೂಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಈ ಲೇಖನ ನಿಮಗೆ ಇಷ್ಟ ವಾದರೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನಿಮ್ಮ ಮಿತ್ರರಿಗೆ, ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಶೇರ್ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಗಳನ್ನೂ ಕಾಮೆಂಟ್ ಬಾಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ.
“ಮಸ್ತಕ ಬೆಳಗಲು ಹಂಚಿರಿ ಜ್ಞಾನದ ಜನ ಮನದ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿರಿ ಪುಣ್ಯದ ಅಂಕೆಗಳನ್ನು”
